Kan een loopbaancoach een burn-out voorkomen?

Je kunt er niet meer omheen: de burn-out. Het woord valt iedere dag wel een keer in een gesprek en ook in de media wordt er steeds meer aandacht aan gegeven. Opvallend is dat de nadruk steeds vaker ligt op een jongere doelgroep: uit meerdere onderzoeken komt naar voren dat de burn-out voorkomt in de leeftijdscategorie van 25 tot 35 jaar én dat deze cijfers ieder jaar stijgen.

Er is sprake van een burn-out wanneer je last hebt van overspannenheid, de klachten langer dan zes maanden geleden begonnen zijn en de gevoelens van vermoeidheid en uitputting sterk op de voorgrond staan. Wanneer je een burn-out hebt zijn symptonen een leeg gevoel, gebrek aan energie om bijvoorbeeld aan je werkdag te beginnen en het niet kunnen ontspannen. Daarnaast kun je niet meer helder denken, heb je geheugen-, aandachts- en concentratieproblemen, kunnen er heftige emotionele reacties bij veranderingen optreden en kan iemand last hebben van agressief gedrag tegenover collega’s. Ook mentaal afstand nemen van de werkzaamheden is een kernsymptoom, wat als gevolg onverschilligheid en cynisme heeft. En als laatste: mensen met een burn-out hebben een somber humeur, ze voelen zich neerslachtig, gevangen, geremd en nutteloos. Een heleboel gevoelens en gedragingen dus waar je niet blij van wordt, maar die soms wel jaren kunnen aanhouden.

Oorzaken burn-out

Christina Maslach is emeritus hoogleraar psychologie en heeft veel onderzoek naar burn-out gedaan. Zij geeft aan dat stress op zowel zakelijk als privégebied een oorzaak kan zijn voor een burn-out. Werkstress ontstaat bijvoorbeeld wanneer er een disbalans is tussen iemand zijn capaciteiten en behoeften en de aard van het werk of het team. Iemand heeft conflicten, streeft andere doelen na, kan niet goed plannen of de waarden van een persoon sluiten niet aan bij de waarden van het bedrijf. Een kritische noot hierbij: stress wordt door iedereen anders ervaren, mensen raken van verschillende dingen gestrest én mensen hebben een verschillende mate van draagkracht/draaglast. Het is dus lastig om precies aan te geven wat nou dé oorzaak van een burn-out is.

Burn-out onder millenials groeit

Het aantal werknemers wat burn-out klachten ervaart is de afgelopen 10 jaar met 5% gestegen. Daarbij geeft 20% van de werknemers aan dat werkstress de reden van verzuim is. Deze millenials zijn super ambitieus, perfectionistisch, kunnen geen grenzen stellen of nee zeggen en willen voldoen aan de verwachtingen van hun omgeving. Onder andere de overvloed aan keuzes bezorgen hen een hoop stress. Er zijn verschillende redenen waarom een millenial vatbaar is voor een burn-out. Zo is deze generatie individualistisch opgevoed: een millennial ziet zichzelf als ‘de maat der dingen in het leven’. Daarnaast is de tijd tussen puberteit en de tijd dat je 30/35 bent, steeds belangrijker geworden. Men begint later aan een vaste baan, huis en gezin. Daarentegen wordt wél verwacht dat je ongeveer alles voor je 30^ebereikt hebt. Lukt dat niet? Stress! Ook kenmerkend voor millennials: naar elkaar kijken om te bepalen hoe succesvol je zelf bent. En dat gaat met behulp van social media heel makkelijk. Naast een individualistische opvoeding horen millennials ook ‘als jij maar je best doet, kun je alles worden wat je wilt’. Wanneer je de arbeidsmarkt op komt en merkt dat dit niet de realiteit is, voelt dat als persoonlijk falen. En dat is funest, falen tegen opzichte van je eigen verwachtingen.